خیارات در عقد قراردادها
تماس با وکیل پایه یک دادگستری : ۰۹۱۵۹۷۹۹۰۸۷
فهرست مطالب
خیار چیست ؟
خیار حقی است که قانونگذار برای هریک از طرفین قرارداد یا شخص ثالثی در نظر گرفته است که در صورت وجود شرایط لازم ، میتوانند عقد را فسخ نمایند .
طرفین میتوانند با توافق خیارات قانونی خود را ساقط نمایند و امکان شرط کردن سقوط خیارات در قرارداد وجود دارد .
انواع خیارات در قانون مدنی :
۱ – خیار شرط :
به موجب ماده ۳۹۹ قانون مدنی در عقد بیع ممکن است شرط شود که در مدت معین برای بایع یا مشتری یا هر دو و یا شخص خارج از قرارداد اختیار فسخ معامله باشد . در خیار شرط باید حتما مدت حق فسخ ذکر شود و معلوم باشد و الا هم عقد و هم شرط خیار هر دو باطل هستند . دلیل باطل بودن نیز به دلیل وجود جهل می باشد .
خیارات در عقد قراردادها
۲ – خیار تاخیر ثمن :
به موجب ماده ۴۰۲ قانون مدنی ، هر گاه مبیع عین معین و یا در حکم آن بوده و برای تادیه ثمن و یا تسلیم مبیع بین طرفین قرارداد مهلتی معین نشده باشد ، هر گاه سه روز از تاریخ قرارداد بیع بگذرد و در این مدت نه فروشنده مبیع را تسلیم خریدار نماید و نه اینکه خریدار تمام ثمن قرارداد را به فروشنده بدهد ، فروشنده اختیار فسخ معامله را دارد .
خیارات در عقد قراردادها
بنابراین اگر تمام مبیع و یا تمام ثمن قرارداد ، تسلیم و تادیه شده باشد ،
این خیار از بین میرود و فروشنده دیگر به موجب این خیار نمیتواند قرارداد را فسخ نماید .
اگر بین فروشنده و خریدار مهلتی برای تسلیم مبیع و یا پرداخت ثمن تعیین شده باشد ،
در این فرض فروشنده به موجب این خیار ، حق فسخ نخواهد داشت .
همچنین اگر فروشنده به نحوی مطالبه ثمن کرده باشد ،
به عنوان مثال اظهارنامه ای برای خریدار ارسال کرده است و در آن مطالبه ثمن کرده باشد ،
در این حالت دیگر فروشنده حق فسخ نخواهد داشت .
خواندن این مقاله را از دست ندهید :
۳ – خیار غبن :
غبن به معنای فریب است و به موجب ماده ۴۱۶ قانون مدنی ، در صورتی که بعد از معامله برای هر یک از طرفین قرارداد غبنی و ضرری ایجاد شده باشد ، می توانند معامله را فسخ نمایند . این خیار در فرضی اعمال میشود که عوضین یا همان مبیع و ثمن ، فاقد تعادل در ارزش واقعی کالا باشد که این ضرر میتواند به نفع فروشنده باشد زمانی که کالای خود را ارزان فروخته است و یا به نفع خریدار باشد زمانی که کالایی را گران تر از ارزش واقعی آن خریداری کرده است .
خیارات در عقد قراردادها
شرط اعمال خیار غبن آن است که شخص مغبون در زمان معامله عالم به قیمت واقعی نباشد و الا حق فسخ نخواهد داشت .
خیار عیب :
خیار عیب در فرض قابل تحقق است که عیبی در کالا وجود داشته باشد . به طوری که بعد از قرارداد معلوم شود که مبیع معیوب است در این فرض قانونگذار به مشتری اختار داده است که ۱ – مبیع معیوب را قبول نماید و ارش نیز دریافت نماید . ( ارش همان تفاوت قیمت مبیع سالم با قیمت مبیع معیوب است ) ۲– یا معامله را فسخ نماید .
خیارات در عقد قراردادها
اگر طرفین خیار عیب را ساقط کرده باشند در این حالت حق ارش گرفتن نیز از بین میرود .
خیار عیب وقتی برای مشتری ایجاد میشود که عیب مخفی و موجود در زمان عقد قرارداد باشد .
خیارات مختص عقد بیع :
۱ – خیار مجلس
۲ – خیار حیوان
۳ – خیار تاخیر ثمن
تماس با وکیل پایه یک دادگستری : ۰۹۱۵۹۷۹۹۰۸۷